Asgari geçim indirimi tutarı henüz belli değil

07.12.2007 / Veysi Seviğ / Yorum

Gelir Vergisi Yasası'nın 32'nci maddesi uyarınca 01.01.2008 tarihinden geçerli olmak üzere, "Ücretin gerçek usulde vergilendirilmesinde asgari geçim indirimi" uygulanacaktır.

Yasal tanımlamadan da anlaşılacağı üzere asgari geçim indirimi "ücretin elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan ve sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgari ücretin yıllık brüt tutarının; mükellefin kendisi için yüzde 50'si, çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi için yüzde 10'u, çocukların her biri için ayrı ayrı olmak üzere; ilk iki çocuk için yüzde 7,5, diğer çocuklar için yüzde 5'tir."

Yasa maddesinde yer alan tanımlamadan da anlaşılacağı üzere asgari geçim indiriminin hesaplanmasında takvim yılı başında geçerli olan "asgari ücretin" bilinmesi gerekmektedir. Şu anda 2008 yılında uygulanacak olan asgari ücretin miktarı bilinmemektedir. Ancak basından edinilen bilgilere göre asgari ücret yeni yıl başından itibaren uygulanmak üzere yüzde 6 civarında artırılacaktır.

01.7.2007 ile 31.12.2007 tarihleri arasında geçerli olan asgari ücret ise brüt 585 YTL'dir.

Dolayısıyla bugünden (01.01.2008 tarihinden) itibaren uygulanacak asgari geçim indiriminin miktarını belirlemek veya rakamsallaştırmak mümkün değildir.

Konuya ilişkin olarak yayımlanan 265 seri numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliği'nde yer alan rakamsal örnekler, söz konusu örneklerde yer alan ve 01.01.2008 tarihinden itibaren uygulanması söz konusu olacak asgari ücretin rakamsal miktarlarını ifade etmemektedir.

Ancak buna karşılık asgari geçim indirimi ile ilgili yasal düzenlemede hükme bağlandığı üzere evli ve eşi çalışmayan yedi çocuk sahibi bir kişi 01.01.2008 tarihinden itibaren geçerli olacak asgari ücretin yüzde 15 oranı ile çarpılması sonucu bulunacak miktar kadar kısmı ücreti üzerinden hesaplanacak Gelir Vergisi'nden indirim konusu yapılması suretiyle indirim konusu yapılan miktar kadar bir vergi avantajı elde etmiş olacaktır.

Şöyle ki;

* Mükellefin (çalışanın) kendisi için yüzde 50,

* Çalışmayan eş için yüzde 10,

* İlk iki çocuk için yüzde (7,5+7,5) 15,

* Diğer çocuklardan her biri için yüzde 5'ten (5x5) 25

Toplam 100

Eğer asgari ücret 01.01.2007 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 615 YTL olarak belirlenirse bu takdirde söz konusu kişinin ücreti üzerinden hesaplanacak vergiden indirim konusu yapılacak miktar (615x12=7.380x0.15=)1.107 YTL yıllık, (1.107/12=) 92.25 YTL aylık olarak hesaplanacaktır.

Çünkü yasa maddesinde asgari geçim indirimi hesaplamasında "asgari ücretin yıllık brüt tutarının" esas alınması öngörülmüştür.

Asgari geçim indirimi uygulamasında çocuk tabiri "mükellefle birlikte oturan veya mükellef (çalışan) tarafından bakılan ve/veya nafaka verilenler ile evlat edinilenler, babasını kaybetmiş torunlardan mükellefle birlikte oturanlar 18 yaşını doldurmamış çocukları, "eş" tabiri ise aralarında yasal evlilik bağı bulunan kişileri ifade etmektedir.

İndirim uygulamasında gelirin elde edildiği tarihteki medeni hal ve aile durumu esas alınacaktır. İndirim, yukarıda belirtilen şekilde, ücret geliri elde eden aile fertlerinden her biri için ayrı ayrı, çocuklar için ise eşlerden yalnızca birisinin gelirine uygulanacaktır.

Örneğin karı-koca çalışan ailelerde çalışan eşlerin her ikisi de kendilerine ait asgargi ücretin yüzde 50'si oranında asgari geçim indiriminden yararlanabilecektir. Buna karşılık sahibi bulundukları çocuklar için eşlerden sadece birisi indirimden yararlanma hakkına sahip olacaktır.

Ayrıca bakanlar kurulu indirim oranlarını yeniden belirleme yetkisine sahip olduğundan bu oranları (indirim oranlarını) değiştirebilecektir.

Asgari geçim indirimi uygulamasına yönelik olarak yayımlanmış bulunan 265 seri numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliği'nin 5'inci paragrafında yer alan formüle göre de asgari geçim indirimi hesaplaması yukarıda açıkladığımız şekilde olacaktır. Söz konusu formül şöyledir:

Asgari geçim indirimi yıllık tutarı= Asgari ücretin yıllık brüt tutarı x Asgari geçim indirimi oranı) x 0.15

Tebliğ ile yapılan açıklamaya göre de asgari geçim indirimi yıllık tutarı, ücretlinin asgari geçim indiriminden yıl boyunca faydalanacağı net menfaattir. Ayrıca yapılan ücret ödemelerinde ise asgari geçim indirimi, yıllık brüt tutarına yüzde 15 oranının uygulanması ile hesaplanacaktır.

18 yaşını doldurmuş çocuklardan öğrenimi sona erenler, öğrenimin sona erdiği ayı izleyen aydan itibaren anne veya babasının asgari geçim indirimi uygulamasında dikkate alınmayacaktır.

Kaynak:Referans Gazetesi