Tarih : 08.10.2008

Yazar : Dr.Veysi SEVİĞ-Bumin DOĞRUSÖZ

Kira gelirleri nasıl vergilendirilir

Veysi Seviğ - Bumin Doğrusöz

08.10.2008 | Veysi Seviğ - Bumin Doğrusöz | Yorum

Bir iş merkezinde sahibi bulunduğum bağımsız bölümü 240.000 YTL yıllık olarak kiraya verdim. Aynı zamanda yine sahibi bulunduğum iki daireden birisinden aylık 2.000 YTL, diğerinden ise yine aylık 1.500 YTL kira geliri elde ediyorum. Bu iki dairem konut olarak kiraya verilmiştir. Almış olduğum kiralarımı beyan ederken götürü gider indirimi yapmayı düşünüyorum. Buna göre 2008 yılı gelirlerimin toplamından ne kadar gelir vergisi ödeyeceğim" Benim kira gelirlerim dışında başkaca gelirim bulunmamaktadır.

Gelir Vergisi Yasası'nın 86. maddesi gereği olarak bir takvim yılı içinde elde edilen ve toplamı 2008 yılı için 960 YTL'yi aşmayan tevkifat ve istisna kapsamına konu olmayan gayrimenkul sermaye iratları beyan edilmeyecektir.

Diğer yandan söz konusu yasanın 21.maddesi uyarınca binaların mesken olarak kiraya verilmesinden 2008 yılı içinde elde edilen hasılatın 2.400 YTL'si gelir vergisinden müstesnadır.

Ayrıca 2008 yılında tevkifat suretiyle vergilendirilmiş bulunan gayrimenkul sermaye iratlarının 19.800 YTL'yi aşmaması halinde beyan edilmesi söz konusu değildir.

2008 yılında tevkif suretiyle vergilendirilmiş gayrimenkul sermaye iradı elde edenlerin, toplamaya katılmayacak gelir unsurları dışında kalan diğer gelir unsurlarıyla birlikte toplam gelirleri 19.800 YTL'yi aşması halinde tevkif suretiyle vergilendirilmiş gayrimenkul sermaye iratları ilgili yıl beyannamesine dahil edilecektir.

Tüm bu açıklamalar çerçevesinde sizin 2008 yılında kiraya vermiş olduğunuz konutlardan elde etmiş bulunduğunuz gayrimenkul sermaye iradı toplamının (2.000 x 12 ) + ( 1.500 x 12 ) = 42.000 YTL olduğu, bunun dışında ayrıca yıllık 240.000 YTL işyeri kirası elde ettiğiniz, dolayısıyla toplam gayrimenkul sermaye iradınızın ( 42.000 + 240.000 ) = 282.000 YTL olduğu anlaşılmaktadır.

Buna göre yıllık beyannameniz düzenlenirken gayrisafi kira geliriniz 282.000 YTL olarak dikkate alınacak, bu miktardan konut kira geliriniz için 2.400 YTL istisna uygulanacaktır. Dolayısıyla;

Gayrisafi irat tutarı (282.000 YTL) – Vergiden istisna tutar (2.400 YTL) =

Kalan miktar: 279.600 YTL

Götürü Gider (279.600 x 0.25): 69.900 YTL

279.600 YTL – 69.900 YTL =

Vergiye Tabi Matrah: 209.700 YTL

olarak hesaplanacaktır.

2008 yılında elde etmiş bulunduğunuz safi gayrimenkul sermaye iradı toplamınız olan 209.700 YTL üzerinden hesaplanan gelir vergisi miktarı 68.043 YTL'dir. Ancak söz konusu yıl içerisinde işyeri kiranızın ödenmesi sırasında sizden toplam (240.000 x 0.20 ) = 48.000 YTL gelir vergisi tevkifatı yapılmış olması gerekmektedir. Bu durumda sizin yıllık beyannamenizi düzenlerken bu miktarı, hesaplanacak gelir verginizden indirim konusu yapmanız gerekecektir. Bu durumda sizin 2008 yılı içinde elde etmiş bulunduğunuz gayrimenkul sermaye iradınız için ödeyeceğiniz gelir vergisi miktarı tevkifat indiriminden sonra (68.043 48.000 )= 20.043 YTL olarak hesaplanacaktır. Bu miktarın yarısı 2009 yılı Mart ayı, diğer yarısını da aynı yılın Temmuz ayı sonuna kadar iki eşit taksitte ödemeniz mümkündür.(V. Seviğ)

İDARENİN GÖRÜŞ DEĞİŞİKLİĞİ

2005 yılında bir konuda vergi dairesine başvurarak görüş istemiştim. Almış olduğum görüş doğrultusunda işlem yaparak vergimi ödedim. Ancak geçtiğimiz aylarda almış olduğum bir yazı ile vergi dairesinin görüş değiştirdiğini, bu nedenle benden hesaplarımda düzeltme yaparak eksik alınan verginin ödenmesi talep edilmiştir.

Ben beyanımı vergi dairesinin vermiş olduğu görüş (mukteza) doğrultusunda yaptım. Düzeltmenin yapılması halinde bir de gecikme zammı ödemek zorunda kalacağım.

Vergi Usul Yasası'nın 413.maddesi gereği olarak "Mükellefler, Maliye Bakanlığından veya Maliye Bakanlığı'nın bu hususta yetkili kıldığı makamlardan vergi durumları ve vergi uygulaması bakımından müphem (karmaşık bulunan) ve tereddüdü mucip gördükleri hususlar hakkında izahat isteyebilirler.

Yetkili makamlar yazı ile istenecek izahatı yazı ile veya sirkülerle cevaplamak mecburiyetindedirler.

Alacakları cevaplara göre hareket eden mükelleflerin bu hareketleri cezayı istilzam (gerektirse) etse dahi ceza kesilmez."

Maliye Bakanlığı veya yetkili kıldığı makam tarafından mükelleflere verilen bilgi doğrultusunda işlem yapılmış olsa dahi bilahare yapılacak denetimler sırasında söz konusu görüşe göre yapılan işlemin doğru olmadığı sonucuna varılabilmekte, buna göre de mükelleften eksik alınan vergiler gecikme zammı ile talep edilebilmektedir.

Dolayısıyla idarenin daha önce vermiş bulunduğu görüşün bilahare yine idare tarafından değiştirilmesi mümkün olup, böyle bir durumda mükellefler hakkında yasal düzenleme gereği sadece ceza kesilmemektedir.

Bu konuda hakkınızda idarece düzeltme yapılabileceği gibi, sizin de almış oluğunuz uyarı yazısı üzerine düzeltme isteminde bulunmanız mümkündür.(V. Seviğ)

SİGORTADAN TAZMİNAT ALACAĞINA KARŞILIK AYRILIR MI

Bilançomun aktifine kayıtlı bulunan aracımın yanması dolayısıyla sigorta şirketine başvurarak bu konuda uğramış bulunduğum zararın tazminini talep ettim. Konuya ilişkin olarak söz konusu aracımı muhasebe kayıtlarından çıkartarak sigorta şirketine borç kayıt ettim. Şimdi sigorta şirketi bu borcunu ödemiyor.

Sorun yargıya intikal etti. Bu konuda söz konusu alacak için karşılık ayırabilir miyim"

Vergi Usul Yasası'nın 323.maddesi gereği olarak "Dava ve İcra safhasında bulunan alacaklar için karşılık ayrılması" mümkün bulunmaktadır. Ancak bir alacağın şüpheli alacak niteliği kazanabilmesi için öncelikle bu alacakla işletmenin elde etmeyi amaçladığı ticari ve zirai kazanç arasında illiyet bağının bulunması gerekmektedir. Bu bağlamda da işletmenin esas faaliyeti dışında, kayıtlara hasılat olarak girmeyen veya ticareti yapılacak veya üretilecek mal veya hizmetin maliyetiyle ilgisi olmayan alacakların tahsilinde güçlük doğsa bile şüpheli alacak olarak değerlendirilmesi ve karşılık ayrılması söz konusu olamaz.

Dolayısıyla söz konusu alacağın tahsil edilememesi nedeniyle yargıya intikal etmiş olması, şüpheli alacak ayırımı için yeterli olsa bile, şüpheli alacak ayırımı ile ilgili olarak yukarıda belirttiğimiz özelliğinde dikkate alınması gerekmektedir. (V. Seviğ)

YARGI KARARLARINDA

KATMA DEĞER VERGİSİNDE İNDİRİM

Danıştay 7. Dairesi E.2002/286 K.2004/915 T.7.4.2004

Vergi Usul Kanununun 30/1. ve KDV Kanununun 40 ve 34. maddeleri uyarınca, mükelleflerin KDV indiriminden yararlanabilmeleri için, indirim konusu edilen KDV'nin alış faturası veya benzeri belgelerde ayrıca gösterilmesi, bu belgelerin kanuni defterlere kayıt edilmiş olması ve ilgili döneme ilişkin KDV beyannamesinin de verilmesi gerekmekte olup, ilgili dönem beyannamesini vermeyen mükelleflerin sözü edilen indirim haklarından yaralanmalarına yasal olanak bulunmadığından, ilgili döneme ilişkin KDV beyannamesini vermeyen davacı şirket adına yapılan tarhiyatta hukuka aykırılık yoktur.

Danıştay 7. Dairesi E.2000/5647 K.2002/3338 T.21.10.2002

Davacı şirket adına, muhteviyatı itibariyle gerçek dışı belgelerle haksız KDV indiriminden yararlanmak suretiyle vergi ziyaına neden olduğundan bahisle, cezalı KDV tarhiyatı yapılmıştır. Dosyanın incelenmesinden, davacı şirket adına fatura düzenleyen X Ltd. Şti.'nin kullandığı faturalarla ilgili belge basım bildiriminde bulunmadığı, ibraz edilen fatura fotokopilerinde Y Noterliğine ait mühür ve numara bulunmasına karşın, adı geçen Noterlikten alınan yazıda, sözü edilen şirket adına fatura tasdik edildiğine ilişkin kayda rastlanılmadığının bildirildiği ve şirket yetkilisinin kanuni defter tutulmadığını, faturaların kendisi tarafından düzenlendiğini, elde edilen komisyon geliri için belge düzenlenmediğini ifade ettiğinin anlaşıldığı olayda, anılan şirketin düzenlediği faturaların sahte olduğu sonucuna varıldığından, yapılan tarhiyatta hukuka aykırılık yoktur.

Danıştay 9. Dairesi E.2000/6421 K.2002/4278 T.17.10.2002

Davacı şirketin 1995 yılında emtia alımlarından bir kısmını gerçeği yansıtmayan faturalarla belgelendirme suretiyle haksız KDV indirimi yaptığından bahisle düzenlenen inceleme raporuna dayanılarak adına cezalı KDV tarhiyatı yapılmışsa da; Davacı şirketin ihtilaflı dönemlerde mal aldığı A'nın mükellefiyetinin bulunması, işyerinin mevcut olması, defter ve belgeleri üzerinde karşıt inceleme yapılmaması ve davacı şirket adına düzenlediği faturaları komisyon karşılığında tanzim ettiği yolunda somut tespitler bulunmadığının anlaşılmış olması sebepleriyle davacı şirket adına yapılan tarhiyatta yasal isabet bulunmamaktadır.

Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulu E.2001/433 K.2002/74 T.15.2.2002

Davacı kurumun defter ve belgelerini incelemeye ibraz etmemesi nedeniyle indirimleri kabul edilmeyerek adına cezalı KDV tarhiyatı yapılmıştır. KDV Kanunu'nun 29., 34. ve 54. maddeleri uyarınca, indirim konusu yapılacak katma değer vergisinin fatura ve benzeri belgeler ile gümrük makbuzu üzerinde ayrıca gösterilmesi ve bu belgelerin yasal defterlere kaydedilmesi, kaydın kayıt düzenine uygun olması gereklidir. Olayda çalınmış olması nedeniyle ibraz edilemeyen söz konusu belgelerin sonradan bulunduğu belirtilerek mahkemeye ibraz edilmiş, defter ve belgeler üzerinde yapılan inceleme sonucunda defteri kebir ve envanter defterinde hiçbir kayıt bulunmadığı, yevmiye defteri kaydının 10'ar günlük aralıklarla yapıldığı tespit edilmiş olup; gider belgelerinin varlığının tek başına indirim hakkının kullanılması için yeterli olmaması, bu belgelerin ayrıca defterlere kaydının yapılmasının yanı sıra bu kaydın indirilebilir vergi miktarını da gösterecek şekilde tutulmasının gerekmesi, indirime konu edilen katma değer vergisinin defterlere kaydedilmediğinin mahkemece de tespit edilmiş olması ve indirimin belgelenememiş olması sebepleriyle, davacı adına yapılan tarhiyatta hukuka aykırılık yoktur.

EKİM AYI MALİ TAKVİMİ

7 EKİM

- Eylül 2008 dönemi Çeklere Ait Değerli Kâğıtlar Vergisi Bildirimi Ve Ödemesi

10 EKİM

- 16-30 Eylül 2008 dönemi Petrol Ve Doğalgaz Ürünlerine İlişkin Özel Tüketim Vergisinin Beyanı Ve Ödemesi

13 EKİM

- 16-30 Eylül 2008 dönemine Ait Noterlerce Yapılan Makbuz Karşılığı Ödemelere Ait Bildirimlerin Verilmesi Ve Ödenmesi

15 EKİM

- Eylül 2008 dönemi Kolalı Gazozlar, Alkollü İçecekler Ve Tütün Mamullerine İlişkin Özel Tüketim Vergisi Beyanı Ve Ödemesi

- Eylül 2008 dönemi Motorlu Taşıt Araçlarına İlişkin (Tescile Tabi Olmayanlar) Özel Tüketim Vergisi Beyanı Ve Ödemesi

- Eylül 2008 dönemi Dayanıklı Tüketim Malları Ve Diğer Mallara İlişkin Özel Tüketim Vergisinin Beyanı Ve Ödemesi

- Eylül 2008 dönemi BSMV Beyanı Ve Ödemesi

- Eylül 2008 dönemi Özel İletişim Vergisi Beyanı Ve Ödemesi

- Eylül 2008 dönemi KKDF Kesintilerinin Bildirim Ve Ödemesi

20 EKİM

- Eylül 2008 dönemine ait Petrol Ve Doğalgaz Ürünlerine İlişkin Ek:4 No'lu ÖTV Bildirim Formu

- Eylül 2008 dönemine ait Kolalı Gazozlara İlişkin Ek:7 No'lu ÖTV Bildirim Formu

- Eylül 2008 dönemine ait Alkollü İçeceklere İlişkin Ek:8 No'lu ÖTV Bildirim Formu

- Eylül 2008 dönemine ait Tütün Mamullerine İlişkin Ek:9 No'lu ÖTV Bildirim Formu

- Eylül 2008 dönemine ait Dayanıklı Tüketim ve Diğer Mallarına İlişkin Ek:10 No'lu ÖTV Bildirim Formu

- Eylül 2008 dönemine ait Yarışma Ve Çekiliş İle Futbol Müsabakalarına Ve At Yarışlarına Ait İntikal Vergisi Beyanı Ve Ödemesi

- Eylül 2008 dönemi İlan Ve Reklam Vergisi Beyanı Ve Ödemesi

- Eylül 2008 dönemine ait Şans Oyunları Vergisinin Beyanı Ve Ödemesi

- Eylül 2008 dönemi Müşterek Bahislere Ait Eğlence Vergi Beyan Ve Ödemesi

- Eylül 2008 dönemine ait Yangın Sigortası Vergisi Beyanı Ve Ödemesi

- Eylül 2008 dönemine ait Elektrik Ve Havagazı Tüketimi Vergisi Beyanı Ve Ödemesi

23 EKİM

- Temmuz-Ağustos-Eylül 2008 GVK'nun Geçici 67. Maddesine İstinaden Yapılan Tevkifatların Muhtasar Beyanname İle Beyanı

- Temmuz-Ağustos-Eylül 2008 Dönemi Gelir Vergisi Stopajının Muhtasar Beyanname İle Beyanı

- Eylül 2008 dönemine ait Kurumlar Vergisi Stopajının Muhtasar Beyanname İle Beyanı

- Eylül 2008 dönemine ait Gelir Vergisi Stopajının Muhtasar Beyanname İle Beyanı

- Eylül 2008 dönemine ait istihkaktan kesinti suretiyle tahsil edilen damga vergisi ile sürekli mükellefiyeti bulunanlar için makbuz karşılığı ödenmesi gereken damga vergisinin beyanı

24 EKİM

- Eylül 2008 dönemi Katma Değer Vergisinin Beyanı

- Temmuz-Ağustos-Eylül 2008 Dönemi Katma Değer Vergisinin Beyanı

- 1-15 Ekim 2008 dönemine ait Noterlerce Yapılan Makbuz Karşılığı Ödemelere Ait Bildirimlerin Verilmesi Ve Ödenmesi

27 EKİM

- 1-15 Ekim dönemi Petrol Ve Doğalgaz Ürünlerine İlişkin Özel Tüketim Vergisinin Beyanı Ve Ödemesi

- Eylül 2008 dönemine ait Kurumlar Vergisi Stopajının Ödenmesi

- Eylül 2008 dönemine ait Gelir Vergisi Stopajının Ödenmesi

- Temmuz-Ağustos-Eylül 2008 GVK'nun Geçici 67. Maddesine İstinaden Yapılan Tevkifatların Ödenmesi

- Temmuz-Ağustos-Eylül 2008 Dönemi Gelir Vergisi Stopajının Ödenmesi

- Eylül 2008 dönemine ait istihkaktan kesinti suretiyle tahsil edilen damga vergisi ile sürekli mükellefiyeti bulunanlar için makbuz karşılığı ödenmesi gereken damga vergisinin Ödenmesi

- Eylül 2008 dönemi Katma Değer Vergisinin Ödenmesi

- Temmuz-Ağustos-Eylül 2008 Dönemi Katma Değer Vergisinin Ödenmesi

31 EKİM

- Eylül 2008 dönemine Ait Haberleşme Vergisinin Beyanı Ve Ödemesi

- Eylül 2008 dönemi SSK Sigorta Primlerinin Ödemesi

- Bağ-Kur Sigortalılarının Ekim 2008 Sigorta Primi Ve Sağlık Sigorta Primlerinin Ödemesi

Kaynak:Referans Gazetesi