Farklı bir özel usulsüzlük cezası uygulaması

19.09.2008 | Veysi Seviğ | Yorum

Vergi Usul Yasası'nın mükerrer 355'inci maddesi hükmü gereği olarak söz konusu yasanın 86, 148, 149, 150, 256 ve 57'nci maddelerinde yer alan zorunluluklar ile mükerrer 25'inci madde uyarınca getirilen zorunluluklara uymayanlara 2008 yılında;

* Birinci sınıf tüccarlar ile serbest meslek erbabı hakkında 1.490 YTL,

* İkinci sınıf tüccarlar, defter tutan çiftçiler ile kazancı basit usulde tespit edilenler hakkında 680YTL,

* Yukarıda belirtilenler dışında kalanlar hakkında ise 320 YTL,

özel usulsüzlük cezası kesilir.

Bu cezalar kamu idare ve müesseselerinde; bilgi verme görevini yerine getirmeyen yöneticilere de uygulanabilmektedir.

Söz konusu cezaların uygulanmasına neden olan halleri aşağıdaki şekilde özetleyebiliriz.

* Vergi Usul Yasası hükümleri uyarınca bilgi isteme yetkisine sahip olanların istemiş oldukları bilgileri vermeyenler, (Vergi Usul Yasası madde: 86, 148)

* Maliye Bakanlığı tarafından kendilerinden devamlı bilgi istenenlerden bu bilgileri belirtilen süreler içerisinde vermeyenler, (Vergi Usul Yasası madde: 149)

* Ölüm vakalarını ve intikalleri belirtilen süreler içerisinde vergi dairelerine bildirmeyenler, (Vergi Usul Yasası madde: 150)

* Defter ve belgelerle diğer tutulması ve muhafazası zorunlu kılınmış belge ve kayıtları yetkili makamlara ve memurlara ibraz etmeyenler, (Vergi Usul Yasası madde: 256)

* Vergi inceleme ve denetimleri ile gayrimenkullerin rayiç bedelinin tespiti sırasında mükelleflerin kendisinden istenen bilgileri vermemesi ve bu bağlamda söz konusu gayrimenkuller hakkında bilgi edinimine yönelik gerekli desteğin verilmemesi, (Vergi Usul Yasası madde: 257)

* Vergi Usul Yasası'nın mükerrer 257'nci maddesinde yer alan;

- Defter tutma ve belge düzenleme zorunluluğuna uymamak,

- Devamlı bilgi verme, internet ortamında beyanname ve bildirim verme zorunluluğuna uygun davranmamak,

- Elektronik ortam işlem yapma zorunluluğuna ve usulüne uygun davranmamak,

- Vergi levhası kullanma ve asma zorunluluğuna uygun davranmamak,

- Elektrikli, elektronik, manyetik ve benzeri cihazların kullanımı ile bu cihazlar vasıtasıyla bandrol, pul, barkod, halogram, kupür, damga, sembol gibi özel etiket ve işaretlerin kullanılmasına uygun davranmamak.

Bu hükmün uygulanması için bilgi ve ibraz yerine getirilmesiyle ilgili olarak yapılacak olan tebliğlerde bilginin verilmesi için tayin edilen sürede cevap verilmemesi, eksik veya yanıltıcı bilgi verilmesi veya defter ve belge ibrazı için tayin edilen süre ile defter ve belgelerin süresinde ibraz edilmemesi durumunda haklarında ceza hükümlerinin uygulanması cihetine gidileceğinin ilgililere yazılı olarak bildirilmesi zorunludur.

Konuya ilişkin özel usulsüzlük cezasının kesilmesine rağmen söz konusu zorunlulukları yerine getirmeyenlere yeniden süre verilerek bu zorunluluğu yerine getirmeleri tebliğ olunur. Verilen sürede bu zorunluluğun yerine getirilmemesi halinde, yasa maddesinde yer alan özel usulsüzlük cezaları bir kat artırılarak uygulanır.

Tahsilat ve ödemelerini banka, benzeri finans kurumları veya posta idarelerince düzenlenen belgelerle kanıtlanması zorunluluğuna uymayan mükelleflerden her birine, her bir işlem için yukarıda belirtilen ceza miktarlarından az olmamak üzere işleme konu tutarın yüzde 5'i nispetinde özel usulsüzlük cezası kesilmektedir.

Ayrıca elektronik ortamda beyanname verilmesi zorunluluğuna uyulmaması halinde kesilmesi gereken özel usulsüzlük cezası, beyannamenin yasal süresinin sonundan başlayarak elektronik ortamda 15 gün içinde verilmesi halinde 1/4 oranında, bu sürenin dolmasını izleyen 15 gün içinde verilmesi halinde 1/2 oranında uygulanmaktadır.

Uygulamada söz konusu yasa maddesinin uygulanmasına ilişkin olarak ortaya çıkan duraksamalarda oluşan bir yargı kararı uyarınca "belirlenen miktarın üzerindeki ödeme ve tahsilatlarını banka ve benzeri finans kurumu aracılığıyla yapmayanlara özel usulsüzlük cezasının kesilmesi için önceden bir yazı ile mükellefe tebliğ edilmesi gerekmektedir." (Danıştay, 4. Daire E. No: 2007/1506, K. No: 2007/2909)

Vergi Usul Yasası'nın mükerrer 355'inci maddesi kapsam olarak yukarıda açıkladığımız gibi çok geniştir. Ancak bu yasa maddesi uyarınca özel usulsüzlük cezasının kesilebilmesi için bazı koşulların gerçekleşmesi gerekmektedir.

Ancak uygulamada söz konusu yasa maddesinde yer alan koşullar oluşmadan da uygulanır hale gelmiştir. İleriki günlerde konuya ilişkin olarak gerekli açıklamaları yapmaya çalışacağız.

Kaynak:Referans Gazetesi

( KB)