Çalışan emeklinin maaşından kesinti olacak mı"

Bugünlerde çalışan emeklileri tedirgin eden bir dedikodu kulaktan kulağa yayılıyor. Okurumuz Mustafa Çavdar da diyor ki: ‘SSK’dan emekliyim. Tekrar işe girdim ve adıma sosyal güvenlik destek primi yatıyor. Yeni yasa ile ilgili olarak tekrar emekli maaşımdan yüzde 35 kesilecek mi"’

Konu hassas. Emekli olup işçi olarak çalışanlarla, emekli olup ticaret yapanlar için durum farklı.

İşçi olarak çalışan emeklinin durumu

Emekli olduktan sonra çalışmaya devam edenlerden sosyal güvenlik destek primi alınıyor. Eğer, emekli olan kişi işçi olarak çalışırsa, işyerinden aldığı ücretten yüzde 30 oranında sosyal güvenlik destek primi kesiliyor. Bunun dörtte biri işçiden, dörtte üçü de işverenden alınıyor. Ancak 1 Ekim’den sonra sosyal güvenlik reformu yürürlüğe girdiğinde, emekli işçinin destek primi yüzde 1-6.5 arasında artacak ama, bu artış işçinin ücretinden kesilmeyecek işverenin ödediği tutara yansıyacak. Yani, destek primi işin tehlikesine göre, işyerinden aldığı ücretten yüzde 31-36.5 arasında değişen oranlarda ödenecek.

Çalışan emekli işçilerin endişe etmesine gerek yok. Çalışan emeklilerin Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan aldıkları emekli aylığından herhangi bir kesinti yapılmayacak. Çalışan emeklinin ‘emekli maaşından yüzde 35 kesinti’ yapılacağı iddiası tamamen yanlıştır.

Bağ-Kur’lu emeklilerin destek primi

1 Ekim’den sonra emekli olup Bağ-Kur kapsamında olmayı gerektiren ticari faaliyeti (esnaf, vergi mükellefi, şirket ortaklığı gibi) devam eden SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı emeklilerinin, almakta oldukları emekli maaşlarından 2008’de yüzde 12, 2009’da yüzde 13, 2010’da yüzde 14, 2011 ve izleyen yıllarda da yüzde 15 destek primi alınacak.

Ancak, 5510 sayılı Kanunun 4/ (b) bendi (Bağ-Kur) kapsamında sigortalı sayılanlardan, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarından alınacak belgelerle doğrulamak kaydıyla faaliyette bulunulmadığına ilişkin sürelerde Bağ-Kur destek primi alınmayacak. Faaliyette bulunulan sürelerde ise 2008 yılında yüzde 12 olarak, takip eden her yılın ocak ayında da bir puan artırılarak uygulanacak. Ancak bu oran yüzde 15’i geçemeyecek.

1 Ekim’de kıdem tazminatı kalkmıyor

‘8 yıldır aynı işyerinde çalışan bir bayan arkadaşım 1 Ekim’den sonraki bir tarihte evlenecek. Bu durumda işyerinden kıdem tazminatını alabilecek mi"’ Osman ŞAHİN

Bu aralar o kadar çok okurumuzdan bu yönde sorular geliyor ki. Daha önce de yazmıştım. 1475 sayılı eski İş Kanunu’nun 14. maddesinde yer alan kıdem tazminatı ödenmesine ilişkin hükümler halen yürürlüktedir. İş Kanunu’na tabi olup, bir yıldan fazla kıdemi olan işçinin iş sözleşmesinin, maddede belirtilen hallerden birine bağlı olarak sona ermesi durumunda kıdem tazminatı ödenebilmektedir. Kıdem tazminatı fonu kanunu çıkıncaya kadar da bu durum değişmeyecek.

Kıdem tazminatına hak kazanılmasını sağlayan hallerden biri de çalışan bayan işçinin evlendiği tarihten itibaren bir yıl içinde kendi isteği ile işten ayrılmasıdır. Sosyal Güvenlik Reformu evlenen kadınların kıdem tazminatını kaldırmıyor. 1 Ekim’den sonra evlense de kıdem tazminatını alabilir.