02.07.2008 | Veysi Seviğ - Bumin Doğrusöz | Yorum
Teşvikten yararlanan bölgelerde asgari geçim indirimi tutarı, yapılan yeni düzenleme uyarınca ücret üzerinden hesaplanan gelir vergisinden öncelikle mahsup edilir. Bundan sonra kalan kısım ise vergi idaresince işverenden tahsil edilmez.
SORU: Yatırımların ve istihdamın teşvikinden yararlanan bölgede faaliyet gösteren bir kuruluşuz. Daha önce bizim bünyemizde çalışan personele ait gelir vergisini ödemiyorduk. Ancak asgari geçim indirimi uygulamasından sonra bu durum sorun yaratmaya başladı. Son olarak Gelir Vergisi Kanunu'nda değişiklik yapılarak, bu defa bizim asgari geçim indirimini çalışanlarımıza ödememiz cihetine gidildi. Giderek sorunlu hale gelen ekonomimizde bu durum bizim gibi işletmeleri zorlamaya başladı.
YANIT: Yatırımların ve istihdamın teşviki ile ilgili 5084 sayılı yasanın 3.maddesi gereği olarak 01.04.2005 tarihinden geçerli olmak ve 31.12.2008 tarihine kadar uygulanmak üzere;
* 01.04.2005 tarihinden itibaren yeni işe başlayan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, en az on işçi çalıştırmaları koşuluyla söz konusu yasada belirtilmiş il ve ilçelerdeki işyerlerinde çalıştırdıkları işçilerin,
* 01.04.2005 tarihinden önce işe başlamış olan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinden asgari on işçi çalıştıranların işyerlerinde fiilen çalışanların,
ücretleri üzerinden hesaplanan gelir vergisinin; organize sanayi veya endüstri bölgelerinde kurulu işyerleri için tamamı, diğer yerlerdeki işyerleri için yüzde sekseni, verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden gelir vergisinden terkin edilmektedir.
Diğer yandan 5766 sayılı "Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunda ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkındaki" yasa ile Gelir Vergisi Yasası'na eklenen geçici 73. madde hükmü gereği olarak "Yatırımların ve İstihdamın Teşviki ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkındaki" Yasa'nın 3.maddesi kapsamında gelir vergisi stopajı teşviki uygulanan ücretlerin vergilendirilmesinde, öncelikle asgari geçim indiriminin dikkate alınması öngörülmüştür.
Konuya ilişkin olarak Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan 267 seri numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliği'nin 5. bölümünde yapılan açıklamalardan da anlaşılacağı üzere teşvikten yararlanan bölgelerde asgari geçim indirimi tutarı, yapılan yeni düzenleme uyarınca ücret üzerinden hesaplanan gelir vergisinden öncelikle mahsup edilecektir. Bundan sonra kalan kısım terkin konusu yapılacaktır. Dolayısıyla yeni uygulamaya göre teşvikten yararlanan bölgelerde bundan böyle asgari geçim indirimine konu miktar ücretlilere ödenecek, hesaplanan gelir vergisinden asgari geçim indirimi düşüldükten sonra kalan kısım ise terkin konusu yapılacak yani vergi idaresince işverenden tahsil edilmeyecektir.
Örneğin Mardin Organize Sanayi Bölgesi dışında faaliyet gösteren bir işletmede çalışan 34 kişinin ücretleri üzerinden hesaplanan gelir vergi toplamının 3.280 YTL olduğunu varsayacak olursak söz konusu ödemelerde terkin konusu yapılacak gelir vergisi miktarı aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır:
* Ücretler üzerinden hesaplanan gelir vergisi.............3.280.00 YTL
* Asgari ücret üzerinden hesaplanan gelir vergisi (34 x 77.57 = ) 2.637.38 YTL
* Hesaplanan asgari geçim indirimi...........2.157.68 YTL
* Yatırımların ve istihdamın teşviki ile ilgili yasanın 3.maddesine göre terkin edilecek tutar
(2.637.38 2.157.68 = ) 479.70 YTL
* Vergi dairesine ödenecek tutar (3.280- 2.627-38 479.70 = ) 642.62 YTL
Bilindiği üzere çalışanlara uygulanacak asgari geçim indirimi miktarı asgari ücret üzerinden hesaplanan gelir vergisi miktarını geçemeyecektir.(V. Seviğ)
TEŞVİKLİ BÖLGELERDE ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ
SORU: Asgari geçim indiriminin yatırımların ve istihdamın teşviki ile ilgili yerlerde hangi tarihten itibaren uygulanacağı konusunda tereddüde düşülmektedir. Eğer yeni uygulama 01.01.2008 tarihinden itibaren geçerli ise bu takdirde söz konusu yerlerde çalışanların Ocak ayından bu yana alacakları olacaktır. Bu alacakları kim ödeyecektir"
YANIT: Gelir Vergisi Yasası'na konuya ilişkin olarak eklenen geçici 73.madde hükmü 01.01.2008 tarihinde geçerli olmak üzere yürürlüğe girmiştir. Söz konusu maddede yer alan yetki uyarınca Ocak ila Nisan 2008 ayları ücretleri için Gelir Vergisi Yasası uygulamasına yönelik olarak Maliye Banklığı tarafından yayımlanan 267 seri numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliğinde yer alan açıklamalar çerçevesinde işlem yapılacaktır.
Buna göre mükelleflerin (işverenlerin) yapacakları düzeltme işlemi daha önce terkine konu edilen miktarlardan çıkartılarak asgari geçim indirimi mahsubuna dönüştürülecek ve bu miktarlar çalışanlara ödenecektir. Bu durumda yapılacak düzeltme işlemleri tahakkuku etkilemeyecektir.
Ancak bu durumda işverenler tarafından 01.01.2008 tarihinden itibaren işçilere ait asgari geçim indirimi tutarı; ödenmesi gereken asgari geçim indirimi tutarı, ödenen tutar ve ödenecek fark tutar olarak tespit edilerek fark tutarların hak sahiplerine ödendiğine ilişkin imzasını taşıyan bir bordro düzenlemesi gerekmektedir. Aylık dönemler itibariyle düzenlenecek bordronun istenildiğinde ibraz edilmek üzere "Asgari geçim indirimi bordrosu" ekinde saklanması gerekmektedir. Bu bağlamda da geçmiş döneme ilişkin asgari geçim indirimi tutarları, ilgili aydaki ücrete ilave olarak bir defada hak sahiplerine ödenebileceği gibi 31.12.2008 tarihine kadar eşit taksitler halinde de ödenebilecektir. (V. Seviğ)
PERSONELİN SEYAHAT HARCAMALARI
SORU: Şirket çalışanlarımızın yapmış olduğu iş seyahatlerinde kalmış olduğu otel ve benzeri nitelikteki yerlerden kendi adına fatura getirmesi halinde biz bu harcamaları kayıtlarımıza gider olarak intikal ettirebilir miyiz" Konu mali müşavirimiz tarafından bize bildirildi. Alınan tüm harcama belgelerinin kurum adına kesilmesi gerektiği belirtildi.
YANIT: Şirket çalışanının işle ilgili olarak yapmış bulunduğu seyahatlerde otel ve benzeri nitelikteki harcamaları için kendi adına belge alması halinde dahi bu giderleri kayıtlarınıza intikal ettirmeniz mümkündür.
Özellikle seyahatlerde bazı hallerde otel sorumluları müşterilerinden kimlik istemekte ve hatta kimlik sorgulaması yapmaktadır. Bu gibi durumlarda da, bazı otel personeli faturayı kimlik sahibi adına düzenlemektedir.
Gerçekte Gelir Vergisi Yasası'nın 40.maddesinin 4.bendinde işle ilgili ve yapılan işin ehemmiyeti ve genişliği ile mütenasip seyahat ve ikamet giderlerinin "indirilecek gider" olduğu hususu hükme bağlanmıştır. Dolayısıyla bu gibi giderlerin yapılan işin önemi ve genişliği ile orantılı olması koşuluyla kayıtlara gider olarak intikali mümkündür. (V. Seviğ)
YARGI KARARLARINDA
MÜCBİR SEBEPLER
Danıştay 7. Dairesi E.2003/1400 K.2004/1701 T.10.6.2004
Davacı adına, defter ve belgelerini incelemeye ibraz etmediğinden bahisle, KDV indirimlerinin kabul edilmemesi suretiyle inceleme raporuna dayanılarak cezalı tarhiyat yapılmıştır. Vergi Usul Kanunu'nun 13/2. maddesinde, vergi ödevlerinin yerine getirilmesine engel olacak yangın, yer sarsıntısı ve su basması gibi afetler mücbir sebep olarak kabul edilmiş, Aynı Kanunun 373. maddesinde ise, bu Kanunda yazılı mücbir sebeplerden herhangi birinin vukua geldiği malum ise veya tevsik ve ispat olunursa vergi cezası kesilmeyeceği hükmü bağlanmış olup, olayda, davacı tarafından, işyerinde çıkan yangında zayi olduğu belirtilerek defter ve belgeler incelemeye ibraz edilmemesine karşın, bu konuda adli yargı yerinde alınmış bir zayi belgesi sunulmadığı gibi, itfaiyece olay anında tutulan tutanakta, defter ve belgelerin yandığına dair bir saptamanın da yapılmamış olması sebebiyle, mücbir sebebin varlığının kabulüne olanak olmadığından, yapılan tarhiyatta isabetsizlik yoktur.
Danıştay 7. Dairesi E.2002/3196 K.2004/974 T.14.4.2004
Kanunen kabul edilebilir bir mazereti olmadığı halde, 1996 yılı defter ve belgelerini incelemeye ibraz etmeyen davacı Şirket adına, inceleme raporuna dayanılarak cezalı tarhiyat yapılmıştır. VUK'nun 253. maddesinde, bu Kanuna göre defter tutmak mecburiyetinde olanların tuttukları defterleri ve ilgili vesikaları ilgili yılı takip eden takvim yılından başlayarak beş yıl süreyle muhafaza etmeye mecbur olduklarının, 13/2. maddesinde de vergi ödevlerinin yerine getirilmesine engel olacak yangın, yer sarsıntısı ve su basması gibi afetlerin mücbir sebep olarak kabul edildiğinin hükme bağlanmış olması, KDV Kanununun 29/1,3 maddesine göre ise, mükelleflerce yapılan vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan KDV'den, yüklenilen KDV'nin indirim konusu yapılabilmesi için, bu verginin fatura veya benzeri belgeler üzerinde ayrıca gösterilmesi ve söz konusu belgelerin kanuni defterlere kaydedilmesi yasal bir zorunluluk olup, bu şartlardan herhangi birinin VUK'da belirtilen mücbir sebepler mevcut olmamasına rağmen yerine getirilmemesi halinde, mükelleflerin yüklendikleri KDV'ni indirim konusu yapabilmelerine olanak bulunmaması sebepleriyle ve dolayısıyla, olayda, davacı Şirket tarafından 1996 yıla ait defter ve belgelerin 2000 yılında saklama zamanaşımı süresinin dolduğu sanılarak imha edilmesinin mücbir sebep olarak kabulüne olanak bulunmadığından, yapılan tarhiyatta isabetsizlik yoktur.
Danıştay 11.Dairesi E.1996/5658 K.1997/3148 T.1.10.1997
Davacı şirket adına, ilgili yıl defter ve belgelerinin işyerinde çıkan yangında zayi olduğu ileri sürülerek incelemeye ibraz edilmemesi üzerine KDV indirimleri kabul edilmeyerek tarhiyat yapılmıştır. Yükümlü şirket defter ve belgelerinin yanmış bulunmasının ispat ve ibraz yükümlülüğünü ortadan kaldırmaya dayanak sayılabilecek hukuki bir neden olarak düşünülemeyecek olması, zira ticari icaplara göre mal aldığı kişi veya kuruluşları tanımak ve bilmek durumunda olan bir alıcının gerekli girişimleri yaparak mal alımına ilişkin belgelerin mevcudiyetini ispat edebilecek olması ve Mahkemelerince verilen ara kararı ile yükümlünün mal alımı ve giderlere ilişkin faturaların ilgili yerlerden temin edilerek ibraz edilmesinin istenilmesine rağmen, ispat külfeti kendisine düşen yükümlü tarafından ibraz edilmemiş olması sebepleriyle, fatura ve benzeri vesikalara ilişkin indirimlerin kabul edilmemesi suretiyle yapılan tarhiyatta isabetsizlik yoktur.
ÖZELGELERDE
Temmuz 2008 Mali Takvimi
7 TEMMUZ
* Haziran 2008 dönemi çeklere ait değerli kâğıtlar vergisi bildirimi ve ödemesi
9 TEMMUZ
* 16-30 Haziran 2008 dönemine ait noterlerce yapılan makbuz karşılığı ödemelere ait bildirimlerin verilmesi ve ödenmesi
10 TEMMUZ
* 16-30 Haziran 2008 dönemine ait noterlerce yapılan makbuz karşılığı ödemelere ait bildirimlerin verilmesi ve ödenmesi
15 TEMMUZ
* Haziran 2008 dönemi BSMV beyanı ve ödemesi
* Haziran 2008 dönemi özel iletişim vergisi beyanı ve ödemesi
* Haziran 2008 dönemi KKDF kesintilerinin bildirim ve ödemesi
* Haziran 2008 dönemi kolalı gazozlar, alkollü içecekler ve tütün mamullerine ilişkin özel tüketim vergisi beyanı ve ödemesi
* Haziran 2008 dönemi dayanıklı tüketim malları ve diğer mallara ilişkin özel tüketim vergisinin beyanı ve ödemesi
* Haziran 2008 dönemi motorlu taşıt araçlarına ilişkin (tescile tabi olmayanlar) özel tüketim vergisi beyanı ve ödemesi
21 TEMMUZ
* Haziran 2008 dönemine ait petrol ve doğalgaz ürünlerine ilişkin ek:4 no'lu ÖTV bildirim formu
* Haziran 2008 dönemine ait kolalı gazozlara ilişkin ek:7 no'lu ÖTV bildirim formu
* Haziran 2008 dönemine ait alkollü içeceklere ilişkin ek:8 no'lu ÖTV bildirim formu
* Haziran 2008 dönemine ait tütün mamullerine ilişkin ek:9 no'lu ÖTV bildirim formu
* Haziran 2008 dönemine ait dayanıklı tüketim ve diğer mallarına ilişkin ek:10 no'lu ÖTV bildirim formu
* Haziran 2008 dönemine ait yarışma ve çekiliş ile futbol müsabakalarına ve at yarışlarına ait intikal vergisi beyanı ve ödemesi
* Haziran 2008 dönemi ilan ve reklam vergisi beyanı ve ödemesi
* Haziran 2008 dönemine ait şans oyunları vergisinin beyanı ve ödemesi
* Haziran 2008 dönemi müşterek bahislere ait eğlence vergi beyan ve ödemesi
* Haziran 2008 dönemine ait yangın sigortası vergisi beyanı ve ödemesi
* Haziran 2008 Dönemine Ait Elektrik Ve Havagazı Tüketimi Vergisi Beyanı Ve Ödemesi
24 TEMMUZ
* 1-15 Temmuz 2008 dönemine ait noterlerce yapılan makbuz karşılığı ödemelere ait bildirimlerin verilmesi ve ödenmesi
25 TEMMUZ
* 1-15 Temmuz dönemi petrol ve doğalgaz ürünlerine ilişkin özel tüketim vergisinin beyanı ve ödemesi
28 TEMMUZ
* Haziran 2008 dönemine ait kurumlar vergisi stopajının muhtasar beyanname ile beyanı
* Haziran 2008 dönemine ait gelir vergisi stopajının muhtasar beyanname ile beyanı
* Haziran 2008 dönemine ait istihkaktan kesinti suretiyle tahsil edilen damga vergisi ile sürekli mükellefiyeti bulunanlar için makbuz karşılığı ödenmesi gereken damga vergisinin beyanı
* Haziran 2008 dönemi katma değer vergisinin beyanı
* Nisan-mayıs-haziran 2008 dönemi gelir vergisi stopajının muhtasar beyanname ile beyanı
* Nisan-mayıs-haziran 2008 GVK'nun geçici 67. maddesine istinaden yapılan tevkifatların muhtasar beyanname ile beyanı
* Nisan-mayıs-haziran 2008 dönemi katma değer vergisinin beyanı
31 TEMMUZ
* Haziran 2008 dönemine ait kurumlar vergisi stopajının ödenmesi
* Haziran 2008 dönemine ait gelir vergisi stopajının ödenmesi
* Haziran 2008 dönemine ait istihkaktan kesinti suretiyle tahsil edilen damga vergisi ile sürekli mükellefiyeti bulunanlar için makbuz karşılığı ödenmesi gereken damga vergisinin ödenmesi
* Haziran 2008 dönemi katma değer vergisinin ödenmesi
* Nisan-mayıs-haziran 2008 dönemi gelir vergisi stopajının ödenmesi
* Nisan-mayıs-haziran 2008 GVK'nun geçici 67. maddesine istinaden yapılan tevkifatların ödenmesi
* Nisan-mayıs-haziran 2008 dönemi katma değer vergisinin ödenmesi
* Haziran 2008 dönemine ait haberleşme vergisinin beyanı ve ödemesi
* Haziran 2008 dönemi SSK sigorta primlerinin ödemesi
* Bağ-kur sigortalılarının temmuz 2008 sigorta primi ve sağlık sigorta primlerinin ödemesi
* Motorlu taşıtlar vergisi 2. taksit ödemesi
* 2007 yılı gelir vergisinin 2. taksit ödemesi
SÖZÜN ÖZÜ
Gideceğiniz yeri bilmiyorsanız, vardığınız yerin bir önemi yoktur.
P. DRUCKER
Kaynak:Referans Gazetesi