Hangi tür araçların ediniminde yüzde 1 KDV uygulanacak

15.04.2008 | Veysi Seviğ | Yorum

Katma Değer Vergisi (KDV) Yasası'nın 28'inci maddesinde hükme bağlandığı üzere söz konusu verginin oranı, vergiye tabi her bir işlem için yüzde 10'dur. Bakanlar Kurulu bu oranı dört katına kadar artırmaya, yüzde 1'e kadar indirmeye, bu oranlar dahilinde muhtelif mal ve hizmetler ile bazı malların perakende safhası için farklı vergi oranları tespit etmeye yetkilidir.

Bu yetki dahilinde, yasal olarak tespit edilmiş bulunan yüzde 10'luk genel oran, 2001/2344 sayılı kararname ile 15.05.2001 tarihinde başlamak üzere yüzde 18'e çıkarılmıştır. Bu oran en son 2002/4480 sayılı kararname ile de korunmuştur. Genel oran yanında kararname indirimli orana tabi iki ayrı listeyi içermektedir.

KDV oranlarına ilişkin olarak Bakanlar Kurulu'nun 24.12.2007 gün ve 2007/13033 sayılı kararı uyarınca; mal teslimleri ile hizmet ifalarına uygulanacak KDV oranları daha önce olduğu gibi kararname ekindeki listelerde yer alanlar hariç olmak üzere, vergiye tabi işlemler için yüzde 18, ekli (I) ayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için yüzde 1, (II) sayılı listede yer alanlar için yüzde 8 belirlenmiştir.

Ayrıca 2007/13033 sayılı kararnamenin ekinde 2'nci madde olarak yer alan düzenleme ile "Finansal kiralama işlemlerinde, işleme konu olan malın tabi olduğu KDV" oranının uygulanması öngörülmüştür. (30.12.2007 gün ve 26742 sayılı Resmi Gazete)

Bu hüküm ile daha önce KDV uygulaması açısından (I) sayılı listede yer alan "Finansal Kiralama Kanunu'na göre sadece finansal kiralamaya konu olan malların finansal kiralama şirketlerine veya finansal kiralama şirketlerince teslimi veya kiralama işlemlerine" uygulanan yüzde 1 oranı, söz konusu işleme konu olan malın tabi olduğu orana yükseltilmiştir. Bu uygulamaya binek otomobilleri ve esas itibariyle insan taşımak üzere imal edilmiş diğer motorlu taşıtlar, steyşin vagonlar ve yarış arabaları dahil bulunmaktadır.

Diğer yandan KDV Yasası'nın (30/b) maddesinde hükme bağlandığı üzere "Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları otomobillere ilişkin yüklendikleri KDV indirim konusu yapılabilmektedir. Buna karşılık yasal düzenleme gereği olarak işletmelere ait binek otomobillerinin alış vesikalarında gösterilen KDV indirim konusu yapılamamaktadır.

Bakanlar Kurulu'nun 31.03.2008 gün ve 2008/13426 sayılı kararının ikinci maddesi ile "KDV Kanunu'nun 30'uncu maddesinin (b) bendine göre binek otomobillerinin alımında yüklenilen KDV indirim hakkı bulunan mükelleflerin, kiralama veya çeşitli şekilerde işletmek üzere iktisap ettikleri ve 31.12.2007 tarihi itibariyle aktiflerinde veya envanterlerinde bulunan binek otomobillerinin iktisap tarihinden itibaren iki yıl geçtikten sonra teslime konu olması halinde bu teslimde yüzde 1 KDV uygulanması öngörülmüş bulunmaktadır. Buna göre;

* Binek otomobillerinin alımında yüklenilen KDV'yi indirme hakkına sahip bulunan mükelleflerin kiralama veya çeşitli şekillerde işletilmek üzere iktisap ettikleri,

* 31.12.2007 tarihi itibariyle aktiflerinde veya envanterlerinde bulunan binek otomobillerinin,

* İktisap tarihinden itibaren 2 yıl geçtikten sonra teslime konu olması halinde,

bu tür teslimlerde KDV oranı yüzde 1 olacaktır.

Söz konusu uygulamanın temel özelliği kiralama veya işletilmek üzere edinilmiş olan otomobillerin 31.12.2007 tarihinde aktifte yer alması veya envanterde gösterilmiş olmasıdır. Bu özelliği taşıyan otomobillerin ayrıca iktisap tarihinden itibaren iki yıl geçtikten sonra teslime konu olması gerekmektedir ki bu uygulama son derece sınırlı tutulmuş bulunmaktadır.

Herşeyden önce KDV uygulaması açısından binek otomobillerinin edinimi sırasında ödenen KDV'yi kimlerin indirim konusu yapabildiği konusunu irdelemekte yarar görmekteyiz.

KDV Yasası'nın 30/b maddesi 3297 sayılı yasa ile şekillenmiş olup, bu düzenlemeye ilişkin yasal düzenlemenin gerekçesinde aynen şu açıklama yer almaktadır.

"... binek otomobillerinin alış vesikalarında gösterilen KDV'nin indirim konusu yapılamayacağı hükme bağlanmıştır. Bu hükmün amacı özel kullanıma konu olan binek otomobillerine ait KDV yükünün işletme sahipleri tarafından işletmeye kaydırılarak telafi edilmesinin önlenmesidir. Ancak faaliyetleri esas olarak tasi işletmeciliği veya oto kiralaması gibi, binek otomobillerin ticari amaçla işletilmesi olan işletmeler de bu hüküm verginin tarafsızlık ilkesine uygun düşmemektedir. Bu husus göz önüne alınarak sözü edilen 30/b maddesinde yapılan değişiklikle, faaliyetleri binek otomobillerinin ticari amaçla işletilmesine dayanan mükelleflerin, bu şekilde işlettikleri binek otomobillerinin alış vesikalarında gösterilen KDV'ye indirim imkanı getirilmiştir."

Bu gerekçe dikkate alındığında 31.03.2008 gün ve 2007/13426 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı'nın 2'nci maddesi ile yapılan düzenlemenin kapsam olarak daha açık bir biçimde belirlenmesi gerekmektedir.

Kaynak:Geferans Gazetesi

( KB)