| Son günlerin en çok konuşulan konularından biri olan Sosyal Güvenlik Yasa Tasarısı’yla ilgili her kafadan bir ses çıkarken, star bu konuyu masaya yatırıyor. Uzman yazarımız Resul Kurt, yasanın artılarını ve eksilerini ortaya koydu. 
Bağ-Kur’lunun prim oranı düşecek: Sosyal güvenlik reformu ile prim oranı, işin tehlikesine bağlı olarak yüzde 33.5 ile yüzde 39 arasında değişecek.
Ölüm sigortasından yararlanma şartları eşitleniyor: Reformla, ölüm sigortasından sağlanan 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden sonra ölen sigortalıların hak sahipleri için en az 1800 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması halinde ölüm aylığı bağlanacağı öngörülüyor. Bu durumda da 10 tam yılı doldurmadığı için daha önce dul-yetim aylığı bağlanmayan bir çok kişi yeni düzenlemeden yararlanamayacak. SSK’lılar aleyhine bir düzenleme olurken, özellikle memurlar lehine değişiklik yapılıyor.
30 gün prim ödeyenlere sağlık yardımı verilecek: Genel sağlık sigortası ile birlikte, sağlık hizmeti sunucusuna başvurduğu tarihten önceki son bir yıl içinde toplam 30 gün genel sağlık sigortası prim ödenmesi halinde tedavi olabilecek.
Bağ-Kur destek primi sorunu çözülecek: Halen yüzde 10 olan Bağ-Kur destek primi, almakta oldukları aylıklarının yüzde 15’i oranında sosyal güvenlik destek primi kesilecek.
BAĞ-KUR’A DA SÜT PARASI
İşverenler kendi şirketinden SSK’lı olamayacak: 4/b (eski adıyla Bağ-Kur) sigortalıları, kendilerine ait veya ortak oldukları işyerlerinden, SSK’lı olarak bildirilemeyecekler.
Bağ-Kur’luya da süt parası ödenecek: Her çocuk için yaşaması şartıyla doğum tarihinde geçerli olan asgarî ücretin üçte biri (Halen 202.80.-YTL) tutarında emzirme ödeneği verilecek.
Evlilik ve çeyiz yardımı eşitleniyor: Sosyal Güvenlik Reformu ile kadın erkek ayrımı olmaksızın dul eşler ile kız çocuklarına 12 aylıkları tutarında ‘Evlilik ve Çeyiz Yardımı’ verilecek.
Prim borçlarında zamanaşımı süresi 10 yıl olacak: Kurumun prim ve diğer alacakları ödeme süresinin dolduğu tarihi takip eden takvim yılı başından başlayarak 10 yıllık zamanaşımına tábidir.
İşyeri bildirgesi en geç sigortalı çalıştırılmaya başlanan tarihte verilecek: İşverenler, örneği kurumca hazırlanacak işyeri bildirgesini en geç sigortalı çalıştırmaya başladığı tarihte, SGK’na vermekle yükümlü olacak. Böylece kayıtlı işyerlerinin süre geçirmesinden dolayı idari para cezası ile karşılaşmaları önlenecek.
Çalışanlar bir gün önceden bildirilecek: İşverenler, 4/a (eski SSK’lılar) sigortalılarını, (istisnalar hariç) işe başlama tarihinden önce, sigortalı işe giriş bildirgesi ile Kuruma bildirmekle yükümlü olacak. Böylece yürürlükteki uygulama devam ettirilecek.
Prim borçları katma değer vergisi iade alacağından mahsup edilebilecek: Prim borçları katma değer vergisi iade alacağından mahsubu suretiyle de ödenebilir.
FAKİRE PRİM YARDIMI VAR
İşyeri kayıtları 10 yıl saklanacak: İşveren, işyeri sahipleri; işyeri defter, kayıt ve belgelerini ilgili olduğu yılı takip eden yıl başından başlamak üzere 10 yıl süreyle saklamak zorunda.
İşsizlerin emeklilik primini İş-Kur ödeyecek: Sosyal güvenlik reformu ile getirilen yeni düzenleme ile, işsizlik ödeneğinden yararlandırılan kişilere, işsizlik ödeneğinin hak edildiği süre içinde emeklilikle ilgili (uzun vadeli sigorta kolları) primleri İş-Kur tarafından ödenecek.
Fakirlerin sağlık primini devlet ödeyecek: Aile içindeki gelirin kişi başına düşen aylık tutarı, brüt asgari ücretin üçte birinden (202.80 YTL) az olan vatandaşlar genel sağlık sigortalısı olacak ve primlerini devlet ödeyecek.
Kadınlara doğum borçlanması gelecek: Reformla birlikte en azından ücretsiz doğum ya da analık izni süreleri için borçlanma hakkı getirilecek.
Çifte maaş dönemi bitecek: Hem eşinden, hem de ana ve/veya babasından ölüm aylığına hak kazananlara, tercihine göre eşinden ya da ana ve/veya babasından bağlanacak aylığı verilecek.
Eski sigortalıların emeklilik süresi değişmiyor
SSK sigortalılarının emekliliklerinde 08.09.1999 tarihinden önce sigortalı olup olmadığı önem taşıyor. SSK’lılar 08.09.1999 tarihinden önce sigortalı olması halinde emeklilikte kademeli geçişten yararlanabilecek, ancak 08.09.1999 tarihinden sonra sigortalı olanlar emeklilikte kademeli geçişten yararlanamayacaktır. 08.09.1999 tarihinden sonra sigortalı olan memur, Bağ-Kur’lular ve SSK’lılar için kadınlarda 58 ve erkeklerde de 60 yaş sınırı uygulanıyor. Ayrıca, yaşlılıktan emeklilik de sistemin sigortası işlevini görüyor. Yani, kadınlarda 58 ve erkeklerde de 60 yaşına gelmesine rağmen prim gün sayısı yeterli olmayanlar da 5400 günle emekli olabiliyor.
Malulen emeklilik sistemi değişecek
SAĞLIK kurullarınca SSK ve Bağ-Kur sigortalılarının malulen emeklilikleri için aranan çalışma gücünün 2/3’ünü kaybetme koşulu, meslekte kazanma gücünün en az yüzde 60’ını kaybetmesi şeklinde değiştirilerek sigortalıların malûliyet oranları düşürülecek. Ancak, malulen emeklilikte 10 yıl sigortalılık süresi ve 1800 gün sayısı aranacak. Bu da malulen emekliliğin zorlaştırılması anlamına geliyor.
Acı ilaç da içiriyor...
Reformdan sonra işe girenler emeklilik sonrası çalışamayacak: Reformdan sonra ilk defa sigortalı olan kişilerden yaşlılık aylığı bağlananların SSK’lı olarak sosyal güvenlik destek primi ödeyerek çalışmaları kaldırılıyor.
Borçlu Bağ-Kur’luya sağlık yardımı yapılmayacak: Borçlu Bağ-Kur’lu sigortalılarının sağlık yardımı ve iş göremezlik ödeneği alabilmeleri mümkün olamayacak.
Bağ-Kur’lunun primi işçisinin ücretine bağlanıyor: Bağ-Kur’lu olmasını gerektirecek faaliyette bulunan kişiler asgari ücret ile asgari ücretin 6.5 katı arasında olmak koşuluyla her ay dilediği rakam üzerinden yüzde 33.5 veya yüzde 39 arasında primle yükümlü tutuluyor.
İşten ayrılanların sağlık yardımı alma süresi kısalıyor: İşten çıkan sigortalı için sigortalı niteliği sona erdikten itibaren 6 ay süreyle tedavi yardımlarının devam etmesi mümkünken reformla birlikte zorunlu sigortalılıklarının sona erdiği tarihten itibaren 10 gün süreyle genel sağlık sigortasından yararlanabilecekler.
SSK isteğe bağlı sigortalılığı bitecek: Reformla birlikte SSK isteğe bağlı sigortası bitecek. İsteğe bağlı sigorta primleri ödenen süreler Bağ-Kur sigortalılığı gibi değerlendirilecek, emeklilikleri 9000 prim günüyle mümkün olacak.
Çalışan kadın cezalandırılıyor: Ölen sigortalının 33’üncü madde hükümlerine göre hesaplanacak aylığının; dul eşine yüzde 50’si; aylık bağlanmış çocuğu bulunmayan dul eşine ise bu Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaması veya kendi çalışmaları sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması halinde aylığının yüzde 75’inin bağlanacağı belirtiliyor. Çalışan kadının dul aylığı yüzde 25 eksiltiliyor.
Yıpranma payı kalkıyor: Bu haktan faydalandırılan basın mensupları, hava yolları uçuş personeli, lokomotif makinistleri, infaz koruma memurları, posta dağıtıcıları, TRT’de haber hizmetinde çalışanlar, devlet tiyatrosu sanatkarları, Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası’nın şef ve üyelerinin fiilî hizmet süresi zammı hakları kaldırılıyor.
Sorularınızı info@resulkurt.com, www.resulkurt.com adreslerine veya (0212) 496 21 79 nolu faksa gönderebilirsiniz.
|