Sirküler ( 2022 / 133 ) İstanbul, 10.11.2022

Sayın Müşterilerimiz,

Değerli Meslektaşlar,

Konu: 7420 Sayılı Kanun ile Kurumlar Vergisi Kanununda Yapılan Değişiklikler.

Gelir Vergisi Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 7420 sayılı Kanun 09.11.2022 tarih ve 32008 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Anılan Kanun ile Kurumlar Vergisi Kanununda Yapılan değişiklilere ilişkin açıklamalara aşağıda yer verilmiştir.

1. Kurumların çeşitli nedenlerle sermaye azaltımına gitmeleri durumunda sermayesi, işletmesi çekilmesi halinde ayni veya nakdi sermayenin dışında diğer unsurlarına barındıran işletmelerde (geçmiş yıl karları, olağanüstü kar yedekleri, sermaye düzeltmesi olumlu farkları, emisyon primleri, yeniden değerleme değer artışları gb.) sermaye azaltımının sermayenin hangi unsurlardan yapıldığı hususunda vergi idaresi ile mükellefler ve vergi yargısı arasında görüş ayrılıkları bulunması nedeniyle uygulamada sorunlar yaşanmakta idi. Sorunun giderilmesi amacıyla Anılan Kanunun 22 nci maddesi ile Kanuna eklenen 32/B maddesi ile sorun giderilmeye çalışılmıştır.

Yapılan düzenleme ile sermaye ilave edilen unsurların ilave edildiği tarihten itibaren;

Beş yıl boyunca sermaye azaltımı yapmayan kurumlarda, bu sürenin sonunda sermaye azaltımı yapmışsa, işletmeye konulan nakdi veya ayni sermaye ile sermayeye eklenen diğer unsurların (geçmiş yıl karları, olağanüstü kar yedekleri, sermaye düzeltmesi olumlu farkları, emisyon primleri, yeniden değerleme değer artışları gb.) toplam sermayeye oranlanması sonucunda tespit edilen oran dahilinde azaltılan sermaye unsurlarının tutarları tespit edilecek ve bu unsurların bazılarından hem kurumlar vergisi ve kar dağıtım stopajı bazılarından ise sadece kar dağıtım stopajı yapılacaktır. Ayni veya nakdi sermayeye unsuruna isabet eden kısım için ise herhangi bir vergileme yapılmayacaktır.
Beş yıldan önce sermaye azaltımı yapan kurumlarda ise azaltılan sermayenin öncelikle; sermayeye ilave dışında başka bir hesaba nakledilmesi, işletmeden çekilmesi veya sermaye hesabından başka bir hesaba aktarımı kurumlar vergisine ve kar dağıtımına bağlı vergi kesintisine tabi tutulacak hesaplardan (enflasyon düzeltmesi olumlu farkları, yeniden değerleme artış fonları gb.), daha sonra sadece kar dağıtımına bağlı vergi kesintisine tabi hesaplardan (geçmiş yıl karları, olağanüstü kar yedekleri, emisyon primleri gibi.), son olarak vergiye tabi olmayan nakdi ve ayni sermayeden oluştuğu kabul edilecek ve buna göre vergileme yapılacaktır.
Yapılan sermaye azaltımında sermayeye eklenen kaynakların bazılarının beş yıllık süreyi aşması bazılarının ise aşmaması durumunda ise söz konusu kaynaklardan öncelikli olarak sermayeye ilave edilme tarihi beş yılı geçmemiş olanların çekildiği kabul edilecek ve vergileme buna göre yapılacaktır.

Sermaye azaltımının geçmiş yıllar zararlarının mahsubu suretiyle yapılması durumunda azaltılan sermaye unsurları yine yukarıdaki paragraflarda açıklandığı şekilde tespit edilecek ancak bu durumda sadece işletmeden çekilmesi kurumlar vergisine tabi olan sermaye unsurları için vergileme yapılacak ortağa nakden veya hesaben bir ödemede bulunulmadığı için kar dağıtım stopajı yapılmayacaktır. (Yürürlük Tarihi: 09.11.2022)

2. Kurumların 2022 yılı sonuna kadar yabancı paralarını ve altın hesaplarını TL mevduat ve katılım hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında TL ye çevirmeleri durumunda bu hesaplardan elde edilen faiz ve kar payları ile diğer kazançlar istisna kapsamına alınmış idi.

Yapılan düzenleme ile mevcut düzenlemesinin süresi 31.12.2023 tarihine kadar uzatılmıştır. Böylece kurumların 31.12.2021 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını 31.12.2023 tarihine kadar Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevirmeleri ve bu suretle elde edilen Türk lirası varlığı en az üç ay vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirmeleri durumunda oluşan kur farkı kazançlarının, geçici vergi dönemi sonu değerlemesiyle Türk lirasına çevrildiği tarih arasına isabet eden kısmı ile dönem sonu değerlemesinden kaynaklananlar da dâhil olmak üzere vade sonunda elde edilen faiz ve kâr payları ile diğer kazançlar kurumlar vergisinden istisna tutulmuştur.

Ayrıca kurumların 31.03.2022, 30.06.2022 ve 30.09.2022 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını 31.12.2023 tarihine kadar Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevirmeleri ve bu suretle elde edilen Türk lirası varlığı en az üç ay vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirmeleri durumunda söz konusu hesapların dönem sonu değerlemesinden kaynaklananlar da dâhil olmak üzere vade sonunda elde edilen faiz ve kâr payları ile diğer kazançlar kurumlar vergisinden tutulmuştur.

KKM hesaplarına dönüşüm istisnasının süresi 31.12.2023 tarihine kadar uzatılmasına paralel olarak, bu tarihe kadar (31.12.2023) yapılacak KKM hesap yenilemelerinde de ilgili istisnalardan yararlanılabilmesine imkan sağlanmıştır.

Ayrıca söz konusu KKM hesapları bakımından uygulanacak istisnayı, 31.12.2023 tarihine kadar her bir geçici vergi veya yıllık hesap dönemleri sonu itibariyle kurumların bilançolarında yer alan yabancı paralar için ayrı ayrı veya birlikte uygulatma konusunda Cumhurbaşkanı’na yetki verilmiştir. (Yürürlük Tarihi: 09.11.2022)

Bahse konu Kanun metni 10.11.2022 tarihli ve 2022 / 130 sayılı Sirkülerimiz ekinde yer almaktadır.

Saygılarımızla.

ULUSAL BAĞIMSIZ DENETİM VE

YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.

Registered Firm of US PCAOB “Public Company Accounting Oversight Board”

Member of Russell Bedford International – a global network of independent professional services firms